ضعف در ترویج کتابخوانی بزرگ‌ترین چالش پیش روی صنعت نشر
تاریخ انتشار: ۹ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۴۱۴۹۵۷
محمد حقی ناشر معتقد است که فضای ترویج کتاب و کتابخوانی در ایران ضعیف است و یکی از مهمترین چالش‌های پیش روی صنعت نشر برای سال آتی ضعیف بودن عرصه تبلیغات کتاب است. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سال 1400 سالی خوش‌آغاز برای صنعت نشر به شمار می‌رفت، سالی که نمایشگاه کتاب تهران پس از وقفه 2 ساله در مصلای تهران برگزار شد و تا حدودی جبران ضرر و زیان اقتصادی کرونا بر جان صنعت نشر را کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
افزایش قیمت کاغذ، افزایش قیمت مواد اولیه و تعرفه‌های چاپ موجب شد که اقتصاد ترک‌خورده نشر سست‌تر به حیات خود ادامه دهد. کلاف سردرگم کتاب‌سازی‌ها و بساط‌گستران کتاب نیز به قوت خود باقی و مزید بر علت شده بود که اوضاع نشر بغرنج باقی بماند.
با این حال وضعیت انتشار کتاب در ماه‌های پایانی سال که قیمت کاغذ تحریر (60 در 90) مورد استفاده ناشران به 2 برابر قیمت خود رسیده بود، نگرانی‌هایی را برای سال آینده و چالش‌هایی که نشر با آن روبروست ایجاد کرد، برخی از ناشران بر این باور بودند که افزایش قیمت کاغذ ناگزیر منجر به افزایش قابل توجه قیمت کتاب خواهد شد و این هم دست ناشران را برای انتشار آثار تازه خواهد بست وهم انتشار کتاب‌های تازه را با چالش مواجه خواهد کرد. موضوعی که محمد حقی مدیر انتشارات کتابستان معرفت نیز بر آن صحه می‌گذارد. حقی در گفت‌وگو با تسنیم بر این نکته تأکید می‌کند که یکی از چالش‌های پیش روی نشر کوچکتر شدن سهم کتاب در سبد خانوار برای سال آینده است. متن این گفت‌وگو به شرح ذیل است:
* تسنیم: سال 1401 صنعت نشر با چالش‌های بی‌شماری مواجه بود، اما یک فرصت نیز پیش روی نشر گشوده شد، اولاً بعداز دو دوره تعطیلی، نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد و ثانیاً بحث تولید داخلی کاغذ پیش آمد و از نیمه دوم سال نیز کاغذ داخلی اگرچه اندک اما به دست ناشران رسید. با این حال در روزهای پایانی سال گرانی کاغذ ورق را برگرداند و ناشران دستشان از تولید آثار تازه کوتاه شد. به نظر شما مهمترین چالش‌های حوزه نشر در سال 1402 چیست؟
با توجه به تورم عجیب و غریبی که در نیمه دوم سال 1401 ایجاد شد و خود را بر بازار تحمیل کرد، افزایش قیمت‌های بالا که نسبتی با افزایش حقوق‌ها ندارد می‌توان گفت که سهم کتاب در سبد خانوار در سال پیشِ رو بسیار بسیار اندک‌تر از قبل خواهد شد. هم‌اکنون کتابی که نیمه نخست سال منتشر شده است در قیاس با کتابی که در پایان سال چاپ شده است، نصف قیمت است، به عبارت بهتر قیمت کتاب در طول یک سال 2 برابر شده است.
بنابراین یکی از چالش‌های جدی ما در نمایشگاه کتاب تهران این است که با توجه به افزایش قیمت قابل توجه کتاب نسبت به نمایشگاه سال گذشته ما شاهد فروش ویژه‌ای نخواهیم بود. اگر کتابی سال قبل 200 هزار تومان قیمت خورده است، امسال باید 400 هزار تومان قیمت زده شود. در مقابل حقوق و مزایای کارمندان کمتر از 30 درصد و کارگران حدود 50 درصد بیشتر شده است.
در سال جاری نیز وضعیت به گونه‌ای بود که ناشران تلاش داشتند تا با تحمل شرایط بتوانند به حیات خود ادامه دهند، برای نمونه ناشری که ظرفیت تولید 200 هزار جلد کتاب را در سال داشته است، توانسته 150 هزار جلد تولید کند. به موازات شمارگان را نیز کاهش داده است.
* تسنیم: این مسئله در نمایشگاه سال گذشته نیز خود را نشان داد، هم ناشران مدعی بودند که فروش عنوانی آنها کاهش یافته است و هم ترجیح دادند که تجدید چاپ‌ها را جایگزین عناوین تازه کنند تا از بازگشت سرمایه خود مطمئن باشند.
بله، ما اکنون با یک مسئله جدی دیگر نیز مواجه هستیم، تولید کاملا مبتنی بر بازار است، بازار هم بر اساس نقدینگی ناشر رقم می‌خورد، نقدینگی ناشر که طبیعتا محدودتر شده است و چون محدودتر شده اولویت خود را بر چاپ کتابی که ریسک کمتری دارند، می‌گذارد. آمارها نشان می‌دهد، که در سال 97، کتابفروشان نزدیک به 40 درصد شاید هم بیشتر بر اساس تجدید چاپ‌ها سفارش داده‌اند، چرا که اولویت بر این است اثری که امتحان خود را در بازار پس داده و می‌فروشند، سفارش دهند.
فضای فرهنگی دعوت‌کننده به کتاب و کتابخوانی ضعیف است
در یک دوره‌ای کتابفروشان از ناشران سرشناس 5 تا 10 نسخه از تازه‌های چاپ را خریداری می‌کردند، اما اکنون این 5 تا 10 نسخه در هر ویزیت به نهایت دو نسخه رسیده است، این یعنی گردش کتاب کاهش یافته است، پس وقتی ناشر در چاپ دوم سود کتاب را می‌برد و رسیدن به چاپ دوم زمان‌بر می‌شود، سرمایه در گردش ناشر کاهش پیدا می‌کند و انگیزه برای چاپ کتاب‌های تازه نیز کاهش پیدا می‌کند.
* تسنیم: راهکار شما در این زمینه چیست؟
لزوما این راهکارها در حوزه نشر شکل نمی‌گیرد، یکسری راهکارها به جامعه مرتبط است، وقتی در فضای اقتصادی جامعه با چنین مشکلاتی مواجه هستیم و فضای فرهنگی دعوت‌کننده به کتاب و کتابخوانی ضعیف است، حل کردن مشکل از سرشاخه اشتباه است، مشکل را باید در ریشه حل کرد. یکی از راهکارها این است که تسهیلاتی برای ناشران در نظر گرفت تا قیمت کتاب را متعادل نگه دارند که در وضعیت فعلی نیز چنین امکانی موجود نیست.
وزیر ارشاد دولت سیزدهم چگونه باید به داد صنعت نشر برسد؟/ کارشناسان پاسخ دادنداز طرف دیگر تا فضای جامعه به صورت عام میل به کتابخوانی پیدا نکند، نمی‌توان امیدی به تغییر و تحول داشت، مخاطب کتابخوان ما در هر شرایطی کتاب را می‌خواند، در فضای عمومی جامعه باید این اتفاق رقم بخورد. در کدام بخش از جامعه ما به صورت جدی مردم به خواندن دعوت می‌شوند؟ یک زمان فضای تب و تاب، اندیشه، مطالعه و اتمسفر کتاب در جامعه زیاد بود، اما در سال‌های اخیر اتمسفر کتاب و کتابخوانی در جامعه کاهش یافته است.
فعالیت خوب ناشران جبهه فرهنگی انقلاب فرصت پیش روی نشر است
* تسنیم: طبیعتا صنعت نشر هم مثل همه فعالیت‌های فرهنگی هم با چالش مواجه است و هم با فرصت، یکی از فرصت‌های نشر در سال جاری کاغذ دولتی بود، برای سال آینده شما چه فرصتی را پیش روی نشر می‌بینید؟
یکی از فرصت‌های پیش روی نشر فعالیت خوب ناشران جبهه فرهنگی انقلاب است. فضای تولید محتوا در میان ناشران جبهه فرهنگی انقلاب در سال‌های اخیر خوب بوده است، هم نویسنده‌های این حوزه به عدد قابل توجهی رسیده‌اند و هم کیفیت کتاب‌ها افزایش یافته و به عنوان برگزیده‌های جایزه‌های معتبر ادبی شناخته شده‌اند. من در یک بررسی متوجه شدم که 50 درصد کتاب‌های پرفروش از سال 95 تا 1400 را کتاب‌های انقلابی تشکیل داده‌اند و 50 درصد دیگر در فضای روشنفکری سیر می‌کردند. از کتاب‌های فاضل نظری گرفته تا «رویای نیمه شب» و «یادت باشد»، «تنها گریه کن» و «آن مرد با باران می‌آید».
* تسنیم: برخی از این کتاب‌ها در پویش‌های کتابخوانی حضور داشتند، طبیعتا فروش بالای برخی از آنها به این علت است.
بله، پویش هم بوده است، اما اینگونه نیست که تنها برای پویش‌ها این اتفاق افتاده باشد. بنابراین این فرصت پیش روی ما است که اگر با همین روال ادامه دهیم، در سال آینده استعدادهای تازه و عناوین تازه وارد بازار نشر شوند.
چالش دیگر پیش روی ما فضای ترویج و تبلیغ کتاب است، با توجه به فروشگاه‌های آنلاین کتاب و با توجه به گستردگی کتابفروشی‌ها در اقصی نقاط کشور ما مشکل توزیع به این معنا که یک نفر مخاطب کتابی را بخواهد و نتواند آن را خریداری کند، نداریم، امروز در دورترین نقاط روستایی نیز می‌توانند با پست کتاب را تهیه کنند، البته این ظرفیت با توجه به سرانه جمعیتی استاندارد متعادل نیست، اما بد هم نیست.
از آن طرف در حوزه تولید هم ما مشکل چندانی نداریم، هم نویسندگان خوب و هم ناشران خوب به عرصه آمده‌اند، البته باز هم نباید کتمان کرد که در برخی موضوعات ما هنوز کتاب مناسب نداریم. اما تولید محتوا با چالش جدی مواجه نیست.
مشکل جدی ما مشکل ترویج کتاب است
مشکل جدی ما مشکل ترویج کتاب است که بخشی از آن را پویش‌ها جبران می‌کنند، ولی پویش‌ها هم ظرفیتی در طول سال دارند، باید بنگاه‌های تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی را در این بخش فعال کنیم، برای نمونه معرفی کتاب در خبرگزاری‌ها و رسانه‌های ما به گونه‌ای نیست که تأثیر جدی در بازار داشته باشد.
چرا تبلیغات کتاب عرصه ضعیفی است و بازیگر بزرگ ندارد؟
آیا در انتخاب کتاب‌ها دچار مشکل هستیم، آیا در شیوه معرفی دچار مشکل هستیم؟ چرا تبلیغات کتاب عرصه ضعیفی است و بازیگر بزرگ ندارد؟ در این زمینه تنها مرکز رسانه‌ای شیرازه فعال است که آن هم به دلیل امکاناتی است که در صدا و سیما در اختیار دارد.
این یک چالش جدی است که ما نتوانسته‌ایم در عرصه معرفی کتاب به یک فعالیت رسانه‌ای معقول دسترسی پیدا کنیم. این مدل باید توسعه پیدا کند. ما در تولید و توزیع به حدی که حاجت‌روا بشویم رسیده‌ایم، اما در حوزه تبلیغ و معرفی کتاب با مشکل مواجه هستیم.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: کتاب کتاب و کتابخوانی افزایش قیمت پیش روی نشر ترویج کتاب سال آینده برای سال صنعت نشر ما مشکل پویش ها کتاب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۴۱۴۹۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
5 چالش اصلی کسب و کارهای کوچک
عصر ایران / مدرسه کار و کسب ؛ دکتر علیرضا داداشی - راه اندازی یک کسب و کار کوچک، ایده ای است که طرفداران زیادی دارد. بعضی از صاحبان مشاغل گوناگون استخدامی یا فعالان بازار که تجربه شکست یا عدم موفقیت کافی را داشته اند، کسانی که مایل نیستند کارمند و زیرمجموعه شخص دیگری باشند، جوانان صاحب ایده، بازنشستگان و یا خانم های خانه دار تعدادی از این علاقه مندان راه اندازی کسب و کار کوچک و شخصی هستند.
با توجه به شرایط فعلی اقتصاد و بازار کار، به نظر می رسد که الان زمان مناسبی برای راه اندازی چنین کسب و کاری باشد.
واقعیت این است که تقریبا همیشه زمان مناسبی برای رفتن به سمت این علاقه مندی است.
چالش های اصلی کدامند؟اگر صاحب یک کسب‌وکار کوچک هستیم یا قصد راه‌اندازی کسب‌وکار خود را داریم، درک مسائل منحصربفردی که کسب و کارهای کوچک با آن مواجه هستند می تواند به ما کمک کند تا موفق تر شویم.
واقعیت این است که ورای علاقه مندی و ایده پرداز بودن و دغدغه داشتن، تعدادی چالش وجود دارد که احتمالاً در این مسیر با آنها روبرو خواهیم شد. بنابراین، قبل از اینکه به جلو برویم، باید از مسائلی که ممکن است ما را غافلگیر کنند آگاه باشیم.
من در اینجا پنج مورد از رایج‌ترین چالش‌هایی که ممکن است با آنها روبرو شویم، را تشریح می کنم.
هیچ چیز مانند مشکلات پولی نمی تواند یک کسب و کار را متوقف کند. به ویژه برای مشاغل کوچک این یک چالش اساسی است. عجیب نیست که ببینیم بسیاری از شرکت‌های بزرگ جریان نقدی کافی برای پیگیری حقوق و دستمزد و روشن نگه داشتن چراغ کسب و کارشان دارند، اما، کسب‌وکارهای کوچک اغلب در وضعیت کمتر با ثباتی هستند.
اگر یک مشتری بزرگ ما به هر دلیل نتواند پرداختی انجام دهد، کسب و کار کوچک ما ممکن است نتواند حتی از عهده پرداختن قبض های خود بربیاید. داستان های زیادی وجود دارد که صاحبان مشاغل کوچک از حقوق خود صرف نظر می کنند تا حقوق کارمندان و فروشندگان خود را بپردازند.
متأسفانه، داستان‌های زیادی از شکست کسب‌وکارهای کوچک به دلیل کمبود بودجه وجود دارد.
2-کمبود زماناین سوال همیشه و از همه افراد جای پرسیدن دارد که آیا شما مالک کسب و کار هستید یا بخشی از آن؟
برای صاحبان مشاغل کوچک، پاسخ اغلب هر دو است.
ما مسئول اجرای طرح‌های تجاری و برنده شدن در کسب‌وکار جدید هستیم، اما ممکن است خودمان به تلفن‌ها هم پاسخ دهیم، مدارک را هم بایگانی کنیم، شخصاً با فروشندگان هم وارد مذاکره و معامله شویم.
هرچه کسب و کار ما کوچکتر باشد، احتمالاً وظایف بیشتری برعهده خواهیم داشت. مدیریت این تنگنای زمانی می‌تواند دشوار باشد و باعث شود ناخواسته بخشی از مسائل مهم کاری مورد غفلت واقع شوند.
با اینکه تعداد کسب وکارهای کوچک در ایران کم نیست، اما، همچنان تامین نیروی انسانی مجرب، شایسته، توانا و سخت کوش یکی از چالش های پیش روی بنگاه های کوچک است.
در بسیاری از موارد، بسته حقوق و مزایای کسب و کار کوچک ما نمی تواند با آنچه شرکت های بزرگ ارائه می دهند رقابت کند. علاوه بر این، در حالی که مشاغل بزرگ می توانند افراد را برای یک کار خاص استخدام کنند، در بنگاه های کوچک ممکن است به کارمندانی نیاز داشته باشیم که هر کدام بتوانند چندین کار را انجام دهند.
همچنین احتمالاً به افرادی نیاز داریم که ویژگی های شخصیتی خاصی برای موفقیت در محیط کسب و کار کوچک ما داشته باشند، در حالی که این نوع کسب و کار معمولا با تغییرات زیاد مواجه است و تغییر در آنها امری رایج است. چگونه می توانیم مرتباً به این نوع افراد دسترسی داشته باشیم؟
این عوامل می تواند یافتن کارمندان مناسب را چالش برانگیز کند.
4-مشکلات ایجاد تعادل بین رشد و کیفیتدر کسب و کارهای کوچک این یک داستان رایج است:
یک روز ما در حال جشن گرفتن یک مشتری بزرگ هستیم و روز دیگر در تلاش هستیم تا با نیازهای مشتری جدید همراه شویم.
در بسیاری از موارد، ما باید بین ساعات طولانی کار کردن خودمان و کارمندان مان یا یافتن راه‌هایی برای کاهش دادن زمان کار (مثلا به ضرورت رعایت صرفه جویی در هزینه ها)، دست به انتخاب بزنیم.
برای مشاغل کوچک، رشد اغلب با دردسرهای فزاینده همراه است.
هیچ راه حل عالی وجود ندارد.
به این معنی که در نهایت، ما باید بتوانیم راهی برای پیش برد کارها بدون آسیب رساندن به کسب و کار خود یا با حداقل آسیب احتمالی به آن بیابیم.
5-مشکلات متعدد وببازاریابی در مشاغل کوچک با مشکلات متعددی مواجه است؛ تبلیغات رسمی گران است و تبلیغات دهان به دهان آهسته.
اینترنت می تواند فرصت‌هایی را برای یافتن مشتریان فراهم کند، اما بسیاری از کسب‌وکارهای کوچک از حضور آنلاین خود به اندازه کافی بهره نمی برند.
احتمالاً می دانیم که به یک وب سایت نیاز داریم، اما آیا وضعیت سئوی سایت ما بهینه است؟ آیا از طراحی واکنش گرا استفاده می کنیم؟ آیا سایت ما ابزاری برای فروش است یا تنها یک بیلبورد آنلاین داریم؟ آیا حواس مان هست که وب سایت تنها بخشی از حضور آنلاین ما را پوشش می دهد؟ حضورمان در سایر رسانه های اجتماعی مانند فیس بوک و توییتر و ابزارهای داخلی چگونه است؟ سایت و شبکه های اجتماعی ما، چه ابزاری برای یافتن مشتری ناراضی و شنیدن صدا و ارائه پاسخ به او در اختیارمان قرار می دهد؟ و ... سوالات متعدد دیگرکسب و کارهای بزرگ دارای بخش‌های مجزا و پر کارمندی برای فعالیت‌های آنلاین خود هستند، اما در کسب وکارهای کوچک اغلب داریم تلاش می کنیم خودمان را با امکانات -گاه- حداقلی که در اختیار داریم همگام کنیم.
داشتن یک کسب و کار کوچک می تواند فوق العاده مفید باشد و هر چالشی هم در این مسیر رخ بنمایاند، راه حل های متعددی دارد. برای موفقیت در کسب و کار کوچک خود، باید برای چالش هایی که با آن روبرو خواهیم شد آماده باشیم.
بدون شک ما می توانیم بخشی از توانایی های حل چالش را خودمان برای خودمان فراهم کنیم.
آموزش: ما می توانیم مهارت‌هایی را که برای اجرای موفقیت‌آمیز یک کسب‌وکار کوچک نیاز داریم، بیاموزیم. دست کم در ابتدای راه اندازی کسب و کار، به دلایلی از جمله کمبود بودجه و کمبود نیروی متخصص، باید بتوانیم خودمان گلیم مان را آب بیرون بکشیم. آموزش می تواند به ما کمک کند تا کمی، و فقط کمی راحت تر به جایی که می خواهیم برویم برسیم. تجربیات دیگران: استفاده از تجربیات دیگران راه دیگری است که شناختی نه کامل وکافی، اما، قطعا مفید در اختیار ما قرار خواهد داد. گرچه بهتر است از تجربیات کسانی استفاده کنیم که سابقه راه اندازی کسب وکاری شبیه به کسب وکار ما را داشته اند، یا چنین کسب و کاری را مدیریت کرده اند، ولی معنای این سخن این نیست که تجربیات بانیان کسب و کارهای غیر مشابه مفید نخواهد بود. مهم این است که ما اهل آموختن باشیم و بتوانیم از آنچه می بینیم و می شنویم، برای خودمان توشه ای بیندوزیم.
_____________________________________________ * دکتر علیرضا داداشی
نویسنده و مدرس مدرسه کار و کسب عصر ایران
- دکترای مدیریت بازاریابی
- مدیر و بنیانگذار گروه «مشاوره، آموزش و تحقیقات بازار خوشه‌چین»
- مشاور کسب و کارهای نوپا، کوچک و متوسط
- پژوهشگر بازار و کسب‌و‌کارها
- نویسنده بیش از ۴۰ مقاله در فروش و بازاریابی
- مولف کتاب: بیست گفتار فروش و بازاریابی- کتاب همراه فروشندگان و بازاریابان
-بازرس اصلی انجمن علمی مدیریت کسب و کار ایران
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: نارضایتی کارکنان و راهکارهایی برای مدیریت آن مدیر ذره بینی باشیم یا خیر؟ چگونه کارمندانی با انگیزه داشته باشیم؟
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند